Kapatılan Siyasi Partiler
Türkiye’nin siyasi parti ile tanıştığı tarih her ne kadar Cumhuriyet dönemi olsa da öncesinde ülkemiz böyle bir topluluğa aslında pekte uzak değildir. Siyasi parti ile olan tanışıklığımızın Sultan Abdülhamit dönemine dayandığı bilinmektedir. O dönemde İttihad ve Terakki Cemiyeti henüz partileşmediğinde ülkemizin ilk partisi Ahrar Partisidir. 14 Eylül 1908 yılında kurulmuştur.
1908 yılından 1922’ye kadar toplam 88 parti kurulmasına karşın 1923 yılından itibaren kurulan parti sayısı 45 adettir.
Çok partiye geçiş denemeleri ilk olarak 1924 yılında ikincisi ise 1930 yılında Atatürk’ün bizzat emri ile kurulan üyeleri içerisinde Makbule Hanım, Ali Fethi Bey gibi önemli isimlerinde yer aldığı Halk Fırkasıdır. Cumhuriyetin ilk yıllarında her ne kadar girişimler olsa da 1946 yılına kadar tek partili olarak devam edilmiştir. 1946 yılından 1960 yılına kadar birçok parti açılmış ve aynı sayı çoğunluğunda da kapatılmıştır. Bu yıllar tam bir parti yoğunluğunun yaşandığı yıllar olarak tarihe geçmiştir. Yazımızda sizlere bu listeyi bilinen nedenleri ile birlikte paylaşacağız.
Kapatılan Siyasi Partiler Nelerdir
Parti İsmi | Kuruluş Tarihi | Kapatılış Tarihi | Kapatılma Nedeni |
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası | 17 Kasım 1924 | 05 Haziran 1925 | Vekiller Heyeti |
Ahali Cumhuriyet Fırkası | 26 Eylül 1930 | 21 Ocak 1931 | Vekiller Heyeti |
Türkiye Sosyalist Partisi | 14 Mayıs 1946 | 17 Haziran 1952 | Komünizm |
İslam Koruma Partisi | 19 Temmuz 1946 | 12 Eylül 1946 | Sıkıyönetim Komutanlığı Kararı |
Çiftçi Köylü Partisi | 24 Nisan 1946 | 2 Haziran 1946 | Mahkeme Kararı |
Türkiye Sosyalist İşçi Partisi | 24 Mayıs 1946 | 10 Eylül 1948 | 16.10.1981 Tarih ve 2533 Sayılı Kanun ile |
Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi | 20 Haziran 1946 | 16 Aralık 1946 | Sıkıyönetim Komutanlığı Kararı |
Millet Partisi | 20 Temmuz 1948 | 27 Ocak 1954 | Askeri Mahkeme Kararı |
İslam Demokrasi Partisi | 09 Ağustos 1948 | 07 Haziran 1949 | Kendi Fesi |
Güden Partisi | 14 Temmuz 1951 | 3 Mayıs 1951 | Mahkeme Kararı |
Vatan Partisi | 22 Ekim 1954 | 30 Aralık 1966 | Mahkeme Kararı |
Yukarıdaki liste kapatılan partilerin sadece birkaçı mevcuttur dilerseniz daha fazlası için kaynakçada yer alan linkten tamamını inceleyebilirsiniz.
Kaynakça
https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/siyasi_partiler.html |
http://www.tesav.org.tr/wp-content/uploads/2018/02/3.1-cesitligerekcelerlesiyasiyasamdancekilenpartiler.pdf |
Cevapla
Want to join the discussion?Feel free to contribute!