Hukuken Zorunlu Sigortalar Hangileridir

Sigorta sağlıktan seyahate, konuttan araçlara yaşamda oluşabilecek tüm risklere karşı zararları gidermek amaçlı alınan mali bir havuz oluşturma sistemidir. Sigorta adı altında yapılan sigorta sözleşmeleri; sigortaların yapılması için hukuken gerekli sözleşmelerdir. Sözleşmelere dâhil olan sigortalılar; tek seferli, süreli, süresiz gibi belirli zamanlarla bu işlemleri gerçekleştirir. Bu süreçlere dâhil olan tüm sigorta kolları için prim ödemeleri gerçekleştirilerek haklardan yararlanmaları sağlanır. Bu işlemleri sigorta şirketleri gerçekleştirmektedir. Sigorta şirketlerinin hacmi yani katılımcısı ne kadar fazla ise, oluşan hasarları karşılama gücü o kadar fazladır. Bireylerin tüm girişim ve varlıkları risk (riziko) olarak adlandırılan belirsizliklerin tehdidiyle karşı karşıyadır. Sigorta sözleşmeleri de; bu tür risklerin zararlarını karşılayarak maddi açıdan geleceğimizi daha da belirli hale getirir. Sigorta sözleşmeleri; kurum ve kişilere güven sağlayarak geleceğin daha iyi planlanmasıyla girişimciliği teşvik eder hale getirir.

Kamu yetkilerince belirlenen herhangi bir alanda; kusur olmaksızın zarar görenlerin zararlarını karşılamak amacıyla Bakanlar Kurulu kararı ile mecburi kılınan sigortalara, zorunlu sigortalar denmektedir. Hayatımızda bu şekilde adlandırılan 12 zorunlu sigorta vardır. Vatandaş olarak her ne kadar Kamu tarafından zorunlu olarak belirlenmiş sigortalar olsa da bizlerin bilgisi son derece kısıtlı ve az. Bu sebeple; çoğu sigortadan habersiz olunca tedbirlerde boşa çıkmaktadır. Zorunlu sigortaları inceleyecek olursak şu şekilde sıralayabiliriz;

1- Trafik Sigortası  

Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasıdır; 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunuyla belirlenen, ülkemizde bulunan araçların %80’nden fazlasında trafik sigortası olarak bulunan en bilindik zorunlu sigorta koludur. Trafiğe çıkılacak araç için yapılan sigortadır. Araçların hasar görme durumunda veya karşı tarafta oluşan herhangi bir zarar durumunda oluşan bedensel ve maddi zararları kapsar. Her yıl yıllık olarak ödenir. Teminat ve limitleri Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenmektedir. Tüm sigorta şirketlerinde bu teminatlar aynı olmaktadır.

2- DASK Sigortası   

Doğal Afet Sigortaları Kurumu Zorunlu Deprem Sigortası (DASK); tarafından sunulan bu sigorta türünde sigortalılık oranı %46’yı bulmaktadır. Deprem gibi etkili olaylara karşı güvence altına alınabilmeyi sağlar. Bir taşınmazın tapu devri DASK Poliçesi olmadan yapılamaz. Alım, satım, ipotek ve kiralama işlemlerinin hepsinde zorunlu hale getirilmiştir. Tüm konut türleri, binalar, işyerlerini kapsayan bir sigorta türüdür. Yıllık olarak ödenmektedir. Vade bitiminden 30 gün öncesine kadar ödeme gerçekleştirildiğinde indirim imkânı sağlanmaktadır.

3- Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası                                                                   

4925 Sayılı Kanun’un; Karayolu Taşıma Kanununa istinaden verilen taşımacı belgesine sahip olması gerekmektedir. Yurtiçi ve yurtdışı taşımacılık kapsamında seyahat eden sürücüleri, yolcular, yardımcıları başlangıcından bitişine kadar seyahatte bulunduğu sürede duraklama ve hareket dahil olmak üzere maruz kalacakları her türlü kazaya karşı teminat altına almak adına düzenlenmiş olan sigorta sözleşmesidir. Bu kanuna uygun aracın poliçede kayıtlı bulunması zorunludur.

4- Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 

2872 Sayılı Çevre Kanunu’yla; tehlikeli kimyasalların üretilmesi, satılması, depolanması, taşınması gibi faaliyetlerle atıkların toplanması, depolanması, yeniden kullanılması faaliyeti işlemlerini gerçekleştirenler bu sigorta kolundan sorumludur. Bu faaliyetleri gerçekleştiren kurum ve kuruluşlar kanunda bulunan faaliyetleri dolayısıyla üçüncü bir şahıslara verebilecekleri zarara karşı faaliyetlerine başlamadan önce Bakanlıktan gerekli izinleri alarak işlemlerini gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Bu şartlara uymayanlara faaliyetlerini gerçekleştirmek için izin verilmez.

5- Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası  

1219 Sayılı Kanun’un; serbest ya da kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan tabipler, diş doktorları ve tıpta uzmanlık almış hekimlerin poliçe kapsamında mesleki faaliyetlerini sürdürmek adına on yıllık dönemdeki veya sözleşme süresi içerisindeki mesleki faaliyetleri nedeniyle verdikleri zarara bağlı olarak yapmış oldukları sözleşmedir. Sözleşmede; kendilerine yapılan tazminat talebine, bu taleple oluşacak yargılama giderleri ve hükmolunacak faiz ve sigortaları aleyhine ilişkin giderlerin teminatını sağladıkları sigorta sözleşmesidir.

6- Maden Çalışanları Zorunlu Ferdi Kaza Sigortası

7249 Sayılı Kanun’la; yer altı ve yer üstü maden ocaklarında çalışanlar için geçerlidir. İş kazalarının ve risklerinin en çok yer aldığı çalışma alanlarıdır. Madencilik faaliyetlerinde bulunan yerlerin iş akdi ile istihdam edilmiş üretim ve üretim hazırlığı faaliyetlerinde bulunan personelleri kapsamaktadır. Faaliyetler sırasında meydana gelecek kazalar neticesinde genel şartlara göre teminat altına alınmaktadır.

7- Zorunlu Sertifika Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası

Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısını (ESHS); ulusal veya uluslararası düzeyde elektronik sertifika, elektronik imza ve zaman damgasıyla ilgili hizmetleri sağlayan ESHS’nin yükümlülüklerini yerine getirmesiyle oluşan hak sahibi kişi veya kuruluşların uğrayacağı zararlara karşı sorumlulukları teminat altına alan sigorta türüdür.

8- Zorunlu Paket Tur Sigortası

1618 Sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunudur. Seyahat şirketlerinin düzenledikleri paket tur kapsamındaki seferleri sigortalatmak zorundadırlar. Tüketiciyi birçok taşıma aracıyla seyahat ettirme durumu olduğundan bu tür bir hizmette dolayısıyla tüm riskleri kapsamaktadır. Bu risklerde tüketiciyi korumak adına düzenlenen sigorta koludur. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 51 maddesine göre broşür verme yükümlülüğü katılımcıya ön bilgilendirme amaçlı zorunlu kılınmıştır. Varsa sigortalara ilişkin her türlü bilgininde yer alması gerekmektedir.

9- Özel Güvenlik Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası

5188 Sayılı Kanununa göre; sigorta ettiren tarafından istihdam edilen özel güvenlik görevlilerini belirlenen mevzuatlar dâhilinde görevlerini yapma sırasında üçüncü şahıslara verecekleri zararları belirtilen tutara kadar teminat altına alma işlemini gerçekleştirir. Ölüm, sakatlık, maddi zarar durumlarının gelişmesi akabinde, bunlara dair tazminatlar bu sigorta çerçevesinde ödenir.

10- Tüpgaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası

Bu Tarife ve Talimat 2010/190 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve 2001/2443 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla değişik 87/12028 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla kabul edilen “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük” uyarınca yaptırılması gereken sigortaları kapsamaktadır. Tehlikeli Maddeler Sorumluluk Sigortası Tüpgaz Sorumluluk Sigortası limitleri dâhilinde sigortacı tarafından karşılanır. Ancak; kullanmak üzere bulundurulan Tüpgazın neden olduğu herhangi bir kaza durumunda bu sigortaya öncelik verilir. Bu sigortanın limitlerinin yetersiz kalması durumunda Tehlikeli Maddeler Sorumluluk Sigortası işlemeye başlar. Sigorta ettirenin haksız talepler karşı korunmasını sağlar. İlk dava açılması durumunda, davanın takip ve idaresi sigortacıya ait olur. Sigorta ettiren sigortacının göstereceği avukata vekâletnameyi vermek zorundadır. Masrafları sigorta öder. Meydana gelen bir kazada zararın önlenmesi veya azaltılması amacıyla sigorta ettirenin yapacağı makul ve zaruri masraflar sigortacı tarafından karşılanır. 

11- Kıyı Tesisleri Deniz Kirliliği Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası

5312 Sayılı Kanun’a göre; sigorta ile sigortacı kıyı tesisinden kaynaklanan olay sonucu Türkiye iç suları, kıta sahanı, karasuları ve münhasır ekonomik bölgeden oluşan deniz yetki alanlarındaki kirlenmeden, toplanan atıkların taşınmasında bertaraf edilmesinden, üçüncü şahısların yaralanması ve ölümünden meydana gelen zararlardan dolayı;5312 Kanun hükmü çerçevesinde sigorta ettirene doğacak hukuki sorumluluğu poliçede yazılı sigorta tutarlarına kadar tazmin eder.

12- Deniz Araçları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası

5684 Sayılı Kanun’a göre; sigorta ile sigortacı ticari amaçlı yolcu taşıyan deniz araçlarının duraklamalarda dahil olmak üzere, tahsis edilme amacına göre kullanımda bulunduğu süreçte meydana gelecek kaza, çarpma, seyahat eden yolcular veya üçüncü şahısların uğrayacakları zararlara ve kazaya ilişkin işleten ya da donatanın poliçede yazan sigorta bedelini ve sigortalının haksız taleplere karşı savunmasını da talep eder.

Sigorta ve Aracılık Kurumları Hukuk Otomasyon Sistemi merak ediyorsanız tıklayabilirsiniz.