Geç Kalınan Özgürlük ; JOE LİGON

Geç Kalınan Özgürlük ; JOE LİGON

Joe Ligon’un haberini ilk okuduğumda Yabancı romanındaki Meursault karakteri aklıma geldi. Hayata ve olanlara karşı tepkisiz tavrı sanki nihilizm boyutunu başka bir eksene taşımış gibi.

Öncelikle Ligon’un hayatına göz gezdirmeden önce Amerika’daki bazı yasaları kısaca değinmek istiyorum.

Amerika Birleşik Devletleri, şartlı tahliye olasılığı olmaksızın ömür boyu hapis cezasına çarptırılan çocuk sayısında uzun zamandır lider konumda. Pennsylvania, şartlı tahliye olasılığı olmaksızın tüm ömür boyu hapis cezalarının verildiği altı eyaletten biridir. Burada (ve Louisiana’da) birinci ve ikinci derece cinayet mahkumiyetleri çocuklar için bile zorunlu müebbet hapis cezası taşır.

Bu insanlardan biri olan Joe Ligon, ülkedeki en eski ve en uzun süre hapiste kalma gibi trajik bir ayrıcalığa sahip. 

83 yaşındaki Ligon, 15 yaşındayken işlediği suçlardan yaklaşık 70 yıl hapis yattıktan sonra şubat ayında serbest kaldı.

Peki bu süreç nasıl başladı? Çok eskilere 1953’e dönüyoruz.

1953’te Ligon ve diğer dört siyahi genç; Philadelphia’da alkolü fazla kaçırdıkları bir gece soygun ve bıçaklama suçuna karıştı. Ve sonucunda iki kişi öldü.

“Yanlış zamanda yanlış yerde bulunmaktan suçluydum. Kimseye zarar verme niyetinde değildim. Ben kimseyi öldürmedim” dese de o gece birini bıçakladığını kabul ediyordu. Verdiği röportajda yaptığı şeyden pişmanlık duyduğunu belirtse de koca bir ömür kodeste geçirdiği gerçeğinden kaçması mümkün değil.

Suça karışan diğer gençlerle birlikte yargılanma süreci başladı. Suçu kabul ettiler ve iki defa birinci derece cinayetten hüküm giydiler. Dışarı çıkma şansı olmaksızın ömür boyu hapis cezasına çarptırıldılar.

Peki nasıl oldu da Ligon 68 yıl sonra tekrar özgürlüğüne kavuştu.

Avukatı Bradley Bridge ‘ye göre;

“Bu dava bugün mahkemeye götürülürse, muhtemelen Ligon adam öldürme suçundan yine suçlu bulunurdu”

Ancak kaderi, bir dizi ABD Yüksek Mahkemesi kararının; çocuklar için şartlı tahliye olmaksızın zorunlu cezaevi yaşamının anayasaya aykırı olduğuna karar vermesinin ardından değişmeye başladı. 2016 yılında, Yargıtay, tüm çocuk mahkumların yeniden yargılanma şansına sahip olması gerektiğini hükmetti. Ancak, yaklaşık yetmiş yıl hapis yattıktan sonra; Ligon şartlı tahliyeyle serbest kalmayı reddetti çünkü hayatının geri kalanında denetim istemiyordu.

Bu yüzden Avukatı Bradley Bridge ile beraber şartlı tahliye olmaksızın özgürlüğüne kavuşmak için savaşmaya devam ettiler. Bridge, Ligon davasının ceza adaleti sistemindeki birçok soruna parmak bastığını bunlardan en önemlisinin de ; “Çocukların kendilerini büyütme, değiştirme ve reform yapma yeteneklerinde özellikle; benzersiz olmaları ve bu nedenle bir çocuğa yetişkin cezası vermenin doğası gereği yanlış olmasıdır.” demiştir.

Ligon’un özgür hayatına dönecek olursak, yakın ailesinden çoğunun öldüğü gerçeğiyle yüzleşti. Ancak Ligon “Geçmişle ilgili yapabileceğim hiçbir şey yok. Ama söyleyebileceğim tek şey, umarım daha iyi bir geleceğe sahip olurum” diyerek geleceğe umutla bakmaya devam ediyor. Hayatını dışarı çıkmasına yardım eden avukatının ofisini temizleyerek kazanıyor.

Bu durumu mali olarak incelediğimizde Vera Adalet Enstitüsü’nün yaptığı bir tahmine göre, Ligon’u 68 yıl hapsetmek tıbbi masraflar hariç Pennsylvania eyaletine yaklaşık üç milyon dolara mal oldu.

Ligon, geleceğini planladığını ve hapishanede öğrendiği gözaltı becerilerini; dışarı çıkmasına yardım eden avukatların ofislerini temizlemek için kullanmayı düşündüğünü söyledi.

Empati yaptığımda aklıma şu soru geliyor? 68 yılımı cezaevinde geçirsem ve ailemin çoğunu kaybettiğimi onlarla paylaşmam gereken bütün zamanları fırsatları kaçırdığımı bilsem yine de Ligon kadar umutlu olabilir miydim?

Amerika’da Açılan En Saçma Davalar konulu blog yazımız için tıklayınız.