Günlük Konuşmalarda Yapılan Hatalar-2

Günlük Konuşmalarda Yapılan Hatalar-2

Bir önceki yazımda yaygın olarak yaptığımız günlük hatalar konusuna değinmiştim. Ancak o kadar fazla yaygın hatalar mevcut ki tek bir yazıyla sonlandırmanın bu konuya haksızlık olacağını düşündüm.

Son zamanlarda yaygın yapılan dil hatalarının bilmeden mi yoksa daha sempatik görünme isteğinden mi olup olmadığını tam olarak kestiremiyorum. Bunun başlıca nedeni kişinin yaptığı dil hatası söylendiğinde bunun bir önemi olmadığı veya aslında doğrunun bu olduğu (!) veya bu hatayla devam edeceğini çünkü buna alışmış olduğu ifadesine sıklıkla karşılaşmamdır.

Bölüm 1:

Bu bölümde “Bunlarda mı yanlış söyleniyormuş? İnanmam” diye düşündükleriniz olabilir.

Satlık değil satılık

Eşortman değil eşofman

Gardolap değil gardırop

Bilmukavele değil bilmukabele

Sanırsam değil sanırım

Döküman değil doküman

Deymez değil değmez

Bölüm 2:

Yanlış Kullandığımız Kalıplar

Eninde sonunda:

Henüz belirsiz olan bir şeyin er ya da geç olacağını belirten bu deyim aslı “önünde sonunda” dır.

Taktir etmek:

Karşımızdaki kişinin yaptığı işi beğendiğimizde, değerli bulduğumuzda onu taktir etmek büyük bir yanlış olacaktır. Çünkü kimseyi damıtmak istemeyiz. Bu yüzden yapılan işi takdir etmek en doğrusu olacaktır.

Yan Profil:

Etrafımızda çoğu kişiden duymuşuzdur. “Yan Profilden fotoğraf isteniyor” vb.

Oysaki doğrusu profildir. Profil başlı başına yandan görünüş anlamını taşır.

Evlatlar:

Ebat, evrak, emlak gibi bu kelimede kökeninde çoğul anlam barındırmaktadır. Bunun tersi olarak çok sevilen “Ekler” tatlısı da çoğul değildir.

Mütevazi:

Bir kişi hakkında alçak gönüllü demek istediğimizde kullanmamız gereken sözcük anlamı “birbirine paralel olan “mütevazi” değil “mütevazı” olmalıdır.

Antiparantez 

Doğrusu antrparantez (parantez girilmesi) anlamına gelir ve anti parantez ile uzaktan yakından ilgisi yoktur.

Bölüm 3

Galat-ı Meşhurlar

Nam-ı Değer

Farsça kökenli olan ve lakabı, mahlası anlamına gelen bu tamlamanın doğrusu Nam-ı Diğer’dir.

Eşek Hoşaftan Ne Anlar

Hoşaf sevmeyenlerin sıklıkla duyduğu bu atasözü başlı balına hatalı kullanılmaktadır. Eşeğin anlamadığı hoşaf değil hoş laftır.

Eşeğe de hoşaf içirme fikrinin şu zamana kadar sorgulanmaması da soru işaretidir.

Sıfırı tüketmek

Elimizde bir şey kalmadığında veya bittik anlamında kullandığımız bu deyimi oldukça yanlış anlamışız.

Doğrusu “zafir”i tüketmektir. Zafir soluk anlamına gelir.

Ana gibi yar olmaz, Bağdat gibi diyar olmaz

Annelerimizin değerini belirten bu söz aslında pek öyle değil.

Bu atasözünün doğrusu “Ane gibi yar Bağdat gibi diyar olmaz”dır.

Ane sarp bir uçurumun kuşattığı dik bir geçidin adıdır.

Günlük Konuşmalarda Yapılan Hatalar-2

Günlük Konuşmalarda Yapılan Hatalar adlı yazımızı okumak için tıklayınız