Just Mercy; Bir Adalet Hikayesi

Just Mercy; Bir Adalet Hikayesi

Öldürmek; bir canlının yaşam hakkının elinden alınmasıdır. Birçok hukukçunun ölüm cezasına karşı gelmesinin başlıca nedenlerinden biri budur. Özellikle idam ile yargılanmayı gerektirecek bir suç, işleyen tarafından tüm ihtimaller göze alınarak işlenir. Bu nedenle ölüm cezası caydırıcılığı olan bir yaptırım değildir. Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan bir araştırmada; idam cezası uygulanan eyaletlerde görünen suç oranının, idam cezasının uygulanmadığı eyaletlere göre çok daha fazla olduğunu ortaya çıkarmıştır. Ama tam olarak bu nokta da bir konu daha ortaya çıkmaktadır; yargılamanın adil yapılması. Amerika Birleşik Devletleri’nde 1980’li yılların sonunda “Eşit Adalet Girişimi” (EJI) adı altında bir vakıf kurulmuştur. Bu vakıf; çeşitli nedenlerle etkin temsil edilmemiş veya yoksullukları nedeni ile adil yargılanmamıştı. Vakıf; suçun yanlış kişiye isnat edilmiş olması ile ölüm cezasına çarptırılan mahkumlara son bir savunma hakkı sağlamaya çalışmaktadır.

Vakfın Doğuşu

“Eşit Adalet Girişimi” 1989 yılında Alabama’da avukat Bryan Stevenson tarafından kurulmuştur. Stevenson 14 Kasım 1959 yılında bir subayın oğlu olarak Delaware’de doğdu. Siyahi bir vatandaş olduğu için ırk ayrımcılığı içerisinde büyüdü. 16 yaşındayken büyükbabası eve giren soygunculara tarafından öldürüldü ve katilleri ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Yüksek öğrenimini Harvard’da hukuk okuyarak tamamladı. Ayrıca Harvard’da hukuk okuduğu yıllarda; güneydeki idam mahkumlarını temsil eden “Güney İnsan Hakları Merkezinde” gönüllü olarak çalıştı. Bu merkezde yapmış olduğu çalışma Stevenson’un ufkunu açarak geleceğini şekillendirdi. Tanıyanlar onu Harvard mezunu bir avukat olarak plazalarda büyük şirketlerin avukatlığını yağacağını düşünse de; o idealindeki yolu seçerek Atalanta’ya taşındı. Ardından 1985 yılında Stevenson artık Güney İnsan Hakları Merkezi’nin bir çalışanı değil genç bir gönüllü avukatıydı. Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, bu tip merkezler için ayırmış olduğu fonu kaldırdığında çalışmalara daha fazla devam edemeyerek varlığını sonlandırdı.

Vakfın Doğuşu

Bunun üzerine Stevenson 1989 yılında “Eşit Adalet Girişimi” isimli bir savunma örgütü kurarak; etkin ve adil olarak temsil edilmediği için; ölüm cezasına çarptırılmış mahkumlar için gönüllü olarak çalışmaya başladı. Kendi çabaları ile aldığı burs ve yardımların tamamını bu vakıf için kullandı. EJI’nin ilk davalarından biri Walter McMillian isimli mahkûmun ölüm cezası idi. Stevenson davayı yargılamanın ilk aşamasından ele alarak kovuşturmaya kadar geri döndü ve 1993 yılında McMillian’ın yeniden yargılanarak beraat etmesini başardı. Böylece ağustos 2016 tarihinde Avukat Stevenson’un yeniden yargılama sonucu idam cezasından kurtarmış olduğu kişi sayısı 125’ti. Ancak bu 125 kişiyi kurtarmak yazıldığı kadar kolay olmamıştı.

Just Mercy

Avukat Stevenson’ın bu adalet mücadelesinde karşı karşıya kaldığı zorluklar ve yaşanılanlar; 2019 yılında senaryolaştırılarak, başrollerini Michael B. Jordan, Jamie Foxx, Brie Larson’un paylaştığı “Just Mercy” isimli filme konu olmuştur. Stevenson almış olduğu onlarca ödül ve onur belgesi ile vakfın başında çalışmalarına hala devam etmektedir.

Just Mercy; Bir Adalet Hikayesi

Hukuk Hikayeleri – Avukat Petrocelli adlı yazımızı okumak için tıklayınız