Hukuk Bürolarında Saate Dayalı Verimlilik

Finansal açıdan verimlilik tanımı ve analizi her sektörde farklı şekillerde yapılabilir. Üretim yapan bir işletmede, bir ürünün birim satış fiyatı ve maliyeti arasındaki fark olarak ölçülen birim kâr finansal açıdan verimlilik ölçütü olarak kullanılabilir. Hukuk büroları tamamen farklı bir verimlilik anlayışıyla çalışırlar. Müvekkillere verilen hukuk hizmeti üretim gibi değerlendirilemez; fakat bu finansal verimilik analizi yapılamayacağı anlamına da gelmez.

Fiziksel bir ürün üretmeyen bir hizmet işletmesinde üretim araçları, hammadde ve üretim işçiliği, makinaların bakım ve onarımı gibi maliyetlerden söz edilemez. Bir hizmet işletmesinde en önemli maliyetler çalışanların ücretleri, kira, bilgisayar, sunucu sistemleri, kullanılan yazılımların lisans bedelleri, kırtasiye, elektrik, ısınma ve benzeri giderlerdir. Bu giderlerin çoğu, çalışan sayısı aynı kaldığı ölçüde çok değişmez. Yıl içinde aynı sayıda çalışan olduğunu varsayarsak yıl içinde farklı sayıda hukuk hizmeti vermekle giderler önemli ölçüde değişmez.

Bir hukuk bürosunda 10 avukatın çalıştığını varsayalım. Bu avukatlar bir gün içinde hiç müvekkil işi yapmasalar bile çoğu gider gerçekleşecektir. Bir üretim işletmesinde ise üretim olursa daha fazla, olmazsa daha az gider meydana gelir. Üretim işletmesinde yapılan üretimle doğrudan değişen değişken giderlerin çoğu bir hizmet işletmesinde bulunmaz. Bu varsayımda tabii aydan aya değişen kırtasiye, elektrik vb. maliyetlerin değişim sebeplerinin artan veya azalan hizmet üretimiyle bir ilişkisi olduğunu ama bu ilişkinin çok doğrudan olmadığını veya 1 saat daha fazla çalışıldığında hukuk bürosu giderlerinde artışın izlenemeyeceğini kabul ediyoruz.

Hukuk Bürolarında Saate Dayalı Verimlilik Analizi Nasıl Yapılır

Hukuk Bürolarında Saate Dayalı Verimlilik -2

Bu durumda finansal verimlilik analizi için bir hizmet işletmesinde farklı amaçlarla kullanabileceğimiz bir değişken çalışılan saat olur. Bir örnekle açıklamak gerekirse yılda 52 haftanın 50 haftasında (izinler hariç) çalışıldığını varsayalım. Bir haftada 5 iş günü için her iş gününde verimli 8 saat çalışıldığını varsayarsak 1 yılda bir avukat 50 hafta x 5 gün x 8 saat = 2.000 saat verimli çalışacaktır. Finansal açıdan verimlilik bu durumda belirli olan giderlere karşılık ne kadar verimli saat çalışıldığı, bu çalışılan saatlere karşılık ne kadar gelir elde edildiği veya verimli çalışılan saatlerdeki azalmanın maliyeti ile ölçülebilir.

Varsayalım ki bu örnekte avukatın aylık toplam maliyeti (brüt ücret ve diğer giderler) 10.000 TL olsun. Bu durumda yıllık 12 ay x 10.000 TL = 120.000 TL/yıl maliyet olacaktır. 2.000 saat verimli çalışmada bir saatin maliyeti 120.000 TL/2.000 saat=60 TL/saat olur. Bunun anlamı bir saatte giderleri karşılamak için en az 60 TL kadarlık hizmet üretilmesi gerektiğidir. Bu avukat yılda 1.500 saat verimli çalışabilmiş olsa bu durumda birim saat maliyeti 120.000 TL/1.500 saat = 80 TL/saat olacaktır. Başka bir deyişle daha düşük bir verimle çalışan bir avukat bir saatte en az 80 TL’lik gelir elde ederek kendi saat maliyetini karşılayabilecektir. Verimli çalışma saati düştüğünde birim saat maliyeti yükselir. Bir başka açıdan düşünürsek 2.000 saate göre 1.500 saat çalışıldığı için 500 saatlik kadar süre gelir elde edilemediğinden 500 saat x 60 TL/saat=30.000 TL kadarlık gelirden mahrum kalınır.

Hukuk Bürolarında Saate Dayalı Verimlilik -3

Hukuk Bürolarında Saate Dayalı Verimlilik Nasıl Arttırılır

Çalışırken ister istemez doğrudan hukuk hizmetine ayrılmayan ama gerekli bir çok iş üzerinde çalışılır. E-postaların sınıflandırılması, dosyalama arşivleme, dosya veya bilgi arama, vb. Bu işlerde avukatların zamanının daha verimli kullanmasını sağlayan ve daha kısa sürede yapmasını sağlayan teknolojik çözümler veya bu işleri avukatların üzerinden alan idari kadro çalışanları verimliliğe katkıda bulunurlar. Örneğin bir avukatın günde 6 dk. tasarruf etmesini sağlayan bir teknolojik çözüm 10 avukat için günde 60 dk.=1 saat’lik tasarruf sağlar. Yukarıdaki örnekte olduğu gibi 250 çalışma gününde 250 saat tasarruf sağlar. Bu tasarrufun parasal değeri ise 250 saat x 60 TL/saat= 15.000 TL/yıl olacaktır. Aylık bazda düşünecek olursak 15.000 TL/12 ay= 1.250 TL/ay olacaktır. Bu durumda aylık 1.250 TL ödediğimiz bir teknolojik çözüm bir avukatın günde sadece 6 dk tasarruf etmesini yani katma değersiz işlere bu kadar zaman ayırmamasını sağlarsa toplamda 10 avukatın ayda 1.250 TL değerindeki zamanının hukuk işlerine ayırabilmesini sağlar. Bu tip bir analiz verimlilik yatırımları için bir fayda maliyet analizi yapılmasında yardımcı olur.